Diagnose

Symptomen

Zijn er verschillen in klachten tussen mannen en vrouwen wanneer ze een SCAD krijgen?
Ja, er kunnen verschillen zijn in hoe mannen en vrouwen symptomen ervaren bij een SCAD. Hoewel de klachten bij beide geslachten vaak op een hartaanval lijken, zijn er nuances in presentatie en risicofactoren. Zowel mannen als vrouwen kunnen de klassieke symptomen van een hartaanval ervaren, waaronder:

  • Pijn op de borst (druk, benauwdheid).

  • Pijn die uitstraalt naar de arm, kaak, of rug.

  • Kortademigheid.

  • Misselijkheid of braken.

  • Duizeligheid of flauwvallen.

Vrouwen kunnen vaker atypische symptomen hebben, zoals:

  • Pijn in de rug, nek, of bovenbuik.

  • Vermoeidheid of een algemeen gevoel van onwelzijn zonder duidelijke pijn op de borst.

  • Meer kans op misselijkheid en kortademigheid als primaire klachten.

Mannen hebben vaker klassieke pijn op de borst als dominante klacht. Atypische symptomen kunnen leiden tot een vertraagde diagnose. SCAD wordt soms gemist of verward met andere aandoeningen zoals spierspanning of stressgerelateerde klachten.

SCAD wordt bij vrouwen vaker voorafgegaan door emotionele stress (bijvoorbeeld verlies van een dierbare) of er spelen hormonale veranderingen, zoals tijdens zwangerschap of de overgang. Bij mannen wordt SCAD vaker geassocieerd met fysieke inspanning, zoals zwaar tillen of intensieve sportactiviteiten.

Diagnose

Hoe wordt een SCAD vastgesteld?
Het vaststellen van een SCAD kan een uitdaging zijn, omdat de symptomen sterk lijken op die van een klassieke hartaanval. Patiënten met SCAD presenteren zich vaak met typische hartaanvalklachten zoals:

  • pijn op de borst,

  • kortademigheid,

  • misselijkheid of pijn die uitstraalt naar de arm of kaak.

De arts let op risicofactoren zoals:

  • een jonge leeftijd,

  • vrouwelijke geslacht,

  • zwangerschap,

  • of een geschiedenis van emotionele stress of zware inspanning.

Elektrocardiogram
Een elektrocardiogram (ECG) kan afwijkingen tonen die wijzen op een acuut coronair syndroom (zoals ST-segment-elevatie of -depressie). Het ECG geeft echter geen specifiek bewijs voor SCAD, maar helpt om de ernst van de situatie te beoordelen. Het hartenzym troponine is vaak verhoogd bij SCAD, wat wijst op schade aan de hartspier. Net als bij een klassieke hartaanval toont dit alleen aan dat er schade is, maar het maakt geen onderscheid tussen SCAD en andere oorzaken.

Coronairangiografie
Een coronairangiografie (CAG) is de gouden standaard voor de diagnose van SCAD. Via een katheter worden de kransslagaders in beeld gebracht met contrastvloeistof. Kenmerken van een SCAD bij CAG zijn typische onregelmatige vernauwingen in het bloedvat zonder duidelijke kenmerken van atherosclerotische plaques (zoals cholesterolafzettingen). Hiermee kan SCAD onderscheiden worden van andere oorzaken van hartaanvallen. In sommige gevallen kan aanvullende beeldvorming nodig zijn om SCAD beter te beoordelen.

Intravasculaire echografie
Met intravasculaire echografie (IVUS) wordt de binnenkant van de bloedvaten in beeld gebracht om dissecties en bloedophopingen tussen de vaatwanden te visualiseren.

Optische coherentietomografie
Daarnaast is er optische coherentietomografie (OCT), waarmee zeer gedetailleerd lagen van de vaatwand onderzocht kunnen worden. SCAD kan worden verward met andere oorzaken van vaatproblemen, zoals atherosclerose (slagaderverkalking), vaatspasmen of trombusvorming (bloedstolsel).

Tekst: Wilko Spiering